MEHMET KANAR
İRAN TİYATROSUNDAN BİR ESER SADIK HİDAYET’İN SÂSÂN KIZI PERVİN’İ
ĠRAN TĠYATROSUNDAN BĠR ESER SADIK HĠDAYET’ĠN
SÂSÂN KIZI PERVĠN’Ġ
Mehmet Kanar
Modern Ġran tiyatrosu dinî ve gayri dinî geleneksel Ġran tiyatrosunun temelleri
üstünde on dokuzuncu yüzyılın ilk yarısından itibaren geliĢme zeminini buldu.
Ġran‟da Avrupa bilim ve tekniğini tanıma sürecinde Osmanlı toprakları ve
Rusya‟nın önemli etkileri oldu. Ġstanbul, Ġran için Avrupa‟ya açılan kapı demekti.
Ġstanbul‟daki bir matbaa sökülerek Ġran‟a nakledilmiĢ, Ġran‟da o zamanlar basımı
sorunlu olan kimi gazete ve dergiler Ġstanbul‟da basılarak Tebriz ve Tahran‟a
gönderilmiĢti.
Türk tiyatrosu bu yüzyılın ikinci yarısında adapte, çeviri ve telif eserleriyle
büyük atılım içindeydi. Moliere‟in eserleri adapte ediliyor ve ġinasi‟nin ġair
Evlenmesi gibi telif eserler de Türk tiyatrosunun kütüphanesini zenginleĢtiriyordu.
O zamanlar Ġstanbul‟da bulunan kimi Ġranlı aydınlar Türk tiyatrosunu yakından
takip ederek ilk adapte ve çeviri piyes çalıĢmalarına baĢladılar. Misanthrope,
FARSÇA'DA "SER" KELİMESİ
Farsça'da "ser" kelimesinin çeşitli şekil ve anlamlarda yazılıp
söylenişinin zenginliği dikkat çekici olduğundan, bu kelimenin tek başına
isim, zarf ve sıfat halinde, edatlarla birlikte, bir yardımcı fiille beraber, deyim
halinde, yer ve zaman bildiren son ek "pesvend" olarak kullanılışları ile içinde
bu kelimenin geçtiği atasözlerini tespit etmeye çalıştık. Bu maksatla, muhtelif
sözlükler ve gramer kitapları yanında, klasik ve modern farsça ile yazılmış
şaheser niteliğindeki bazı eserleri de tarayarak sözlüklere girmeyen kelime,
fiil ve deyimleri çıkarmak suretiyle, bunların bir kısmına örnekler vermeye
gayret gösterdik. Prof.Dr. A.Naci Tokmak yıllardır farsça atasözleri üzerinde
uğraştığından ve ilk baskısından sonra genişletilmiş ikinci baskı üzerindeki ,
çalışmalarını tamamlamak üzere olduğundan, hemen hemen 900 madde
başını ihtiva eden bu çalışmada, içinde "ser" kelimesinin geçtiği atasözlerini
sadece bir liste halinde vermekle yetindik.