H. İBRAHİM GÖK

IRAK TARİH EKOLÜ

Özet: İslâm tarih yazıcılığı, İslâm kültürünün bir parçası olarak ortaya çıkmış ve temelde Hadîs ve kabile geleneklerinden beslenerek şekillenmiştir. Irak’taki Kûfe ve Basra, Medine’de temsil edilen Hadîs metoduna mukabil kabile çizgisinde bir yaklaşımın yerleştiği bilim merkezleri oldular. Burada şecereler, şiirler, kabilelere ait ahbâr ve rivâyetler yazılı hale getirildiler. Bunları derleyen râviler, sonraki tarihçilere hem malzeme sağladılar hem de onlar için bir örnek oluşturdular. Kabileci tarz tarihçilerin ilk örneklerini ahbârîler denen ve içinde Ebû Mihnef, Avâne b. el-Hakem, el-Medâinî gibi isimlerin bulunduğu tarihçiler oluşturmuştur. Bu geleneğin temsilcileri, ümmet fikrinin yanı sıra Irak’la ilgili konulara özel bir önem verdiler. İşte Irak’ta bu suretle ortaya çıkan bu tarih anlayışı İslâm tarihçiliğinde bir ekolün doğmasına yol açtı. Bu makalede de Irak’ta doğan bu tarih ekolünün IX. yüzyıla kadar olan durumu değerlendirilmektedir.

Devamını oku