Mehmet ÖZDEMİR*
MÜTERCİM VE MÜELLİF BİR ŞEYHÜLİSLAM: HOCAZADE ES’AD EFENDİ VE ESERLERİ
Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/2 Spring 2011, p. 713-724, TURKEY
ÖZET
Şeyhülislam Hoca Sa’dettin Efendi’nin -babaları gibi şeyhülislamlık
makamında bulunan iki oğlundan biri olan- küçük oğlu Hocazâde Es’ad
Efendi, Osmanlı tarihinde önemli olaylara sahne olan bir dönemde (1615-
1622 ve 1623-1625) şeyhülislamlık gibi mühim bir makamı temsil etmiştir.
Devlet idaresinde etkili konumumun yanında, eli kalem tutan bir müellif /
aydın olarak önemli bir sima olması onu ve eserlerini mühim kılmaktadır.
Es’ad Efendi, Firdevsî ve Hâfız ile birlikte İran edebiyatının üç büyük
temsilcilerinden biri kabul edilen Sa’dî’nin şark klasikleri arasına girmiş eseri
Gülistân’ı, Gül-i Handân adıyla Tükçe’ye tercüme eden ilk mütercimlerden
biridir. Ayrıca Gülistân-ı Şemâil adıyla kaleme aldığı manzum şemâili, Kasidei
Bürde Tahmisi ve cuma gününün önemini ve faziletlerini anlattığı Fezâil-i