Yrd. Doç. Dr. İbrahim KUNT
MEHMED RÂ’İF’İN HÂTIRA-İ ESLÂF İSİMLİ ESERİNDE BULUNAN FARSÇA BEYİTLER
Selçuk Üniversitesi/Seljuk University
Edebiyat Fakültesi Dergisi /Journal of Faculty of Letters
Yıl/ Year: 2010, Sayı/Number: 24, Sayfa/Page: 121-144
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü
ibrahimkunt@yahoo.com
Özet
Mehmed Râ’if, 1863 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. İlköğrenimini İstanbul’da, liseyi
Şam’da, Mekteb-i Harbiye’yi de İstanbul’da tamamladı. Ömrü boyunca askerî okullarda
öğretmenlik yapan Mehmed Râ’if, edebî ve tarihî birçok kitap yayımladı. Yayımladığı ilk kitap
olan Nükât-ı Edebiyye içerisinde Türkçe, Farsça ve Arapça birçok edebî nükte bulunmaktadır.
Hâtıra-i Eslâf onun aynı tarzda yayımladığı ikinci edebî eseridir. Yazar eserin girişinde,
Arapça ve Farsçanın kolayca anlaşılmayan edebî nüktelerini açıklamayı hedeflediğini
söylemektedir. Eserde elli civarında Arapça ve Farsça edebî nükte ile birçok Türkçe beyit ve
mısra bulunmaktadır. Eser; tarih düşürme beyitleri, muammalar, bilmeceler, görsel şiirler, İslam
FERRÎ’NİN FARSÇA BİR TERCÎ-İ BENDİNİN TÜRKÇE’YE ÇEVİRİSİ VE AÇIKLANMASI
Selçuk Üniversitesi/Seljuk University
Edebiyat Fakültesi Dergisi / Journal of Faculty of Letters
Yıl/ Year: 2010, Sayı/Number: 23, Sayfa/Page: 55 – 67
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Fars Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı
ibrahimkunt@yahoo.com
Özet
Divan şairlerinden Ferrî mahlaslı Mehmet Efendi XVIII. yy. da Osmanlı
Devleti’nde yaşamıştır. Onun tek eseri Dîvân’ıdır. Çoğunluğu Türkçe şiirlerden
oluşan Dîvân’ında bazı Farsça şiirler de bulunmaktadır. Bu makalede Ferrî’nin
Farsça bir tercî-i bendi incelenmiş, şairin kullandığı tasavvufî terimler açıklanmaya
çalışılmıştır. Böylece Ferrî’nin tasavvufî bilgi birikimi ortaya çıkarılıp ilim âlemine
sunulmuştur. Ayrıca, Osmanlı döneminde yaşamış bir şairin Farsça şiir
söylemedeki yeteneği de belirlenmeye çalışılmıştır. Netice itibariyle Ferrî’nin
kullandığı tasavvufi terimlerinden geniş bir tasavvufî birikimi olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Ferrî, Fars Şiiri, Tasavvuf, Ferrî Divanı, Tasavvuf şiiri