Yrd. Doç. Dr. Đsrafil BABACAN∗

ŞEYH GĀLĐB’ĐN GAZELLERĐNDE “VÂSÛHT” TARZI AŞKIN ĐZLERĐ

ÖZ: Divan şiirinde, âşığın maşûka tamamen mahkûm ve mecbur
olduğu klâsik aşk anlayışı, XVII ve XVIII. yüzyıllardan itibaren önemli
bir kırılmaya maruz kalmıştır. Bu kırılmada ilk safhalardan birinin, Farsça
şiirde “Vâsûht” adı verilen şiir tarzının Türk şiirindeki yansımaları oldu-
ğunu düşünmekteyiz. Vâsûht tarzının ana temaları, sevgiliden yüz çevirme,
onun cefasından usanma ve onu terk etmektir. Vâsûht tarzı, söz konusu
yüzyıllardan itibaren bazı divan şairlerinin şiirlerinde görülür. Ancak
Şeyh Gālib’in gazellerinde, kendisinden önceki şairlere nispetle daha belirgin
bir şekil alır. Vâsûht, XVIII. yüzyılda bazı Batılı ıslahatların şiire
yansımalarının aksine, Doğu kaynaklı bir etkiyi temsil eder. Ancak divan
şiirinde sıklık ve süreklilik kazanamayan bu tarz, bağımsız bir üslûp ya da
ekol halini alamamıştır.
Anahtar Kelimeler: Şeyh Gālib, divan şiiri, vâsûht, divan şiirinde
aşk.
The Reflections of “Vâsûht” Type of Love On Şeyh Gālib’s Ghazels

Devamını oku